Miras Kardeşler Arasında Nasıl Bölüşülür? Yasal Mirasçıların Pay Oranları

Türeli&Ceylan Avukatlık Bürosu – Miras ve Aile Hukuku

Aile içinde miras paylaşımı, özellikle kardeşler söz konusu olduğunda hassas ve çoğu zaman uyuşmazlığa açık bir süreçtir. Bu yazıda “miras kardeşler arasında nasıl bölüşülür?”, “paylar nasıl hesaplanır?” ve “kimler yasal mirasçı sayılır?” sorularını Türk Medeni Kanunu (TMK) çerçevesinde açıklıyor; Türeli&Ceylan olarak süreci nasıl profesyonelce yönettiğimizi aktarıyoruz.

Miras Hukukunun Temeli: Kimler Mirasçı Olur?

TMK’ya göre mirasçılar “yasal mirasçılar” ve “atanmış mirasçılar”dır. Bu metin, yasal mirasçıların paylarına odaklanır.
Yasal mirasçılık zümre sistemine dayanır:

• 1. Zümre: Altsoy (çocuklar, torunlar)
• 2. Zümre: Ana ve baba ile onların altsoyu (kardeşler, yeğenler)
• 3. Zümre: Büyükanne/büyükbaba ve onların altsoyu

TMK m.495: “Yasal mirasçılar, miras bırakanın altsoyu, ana ve babası, büyük ana ve büyük babası ve eşidir.”

Anne veya Babadan En Az Biri Sağ İse Kardeşlere Miras Düşer mi?

Genel kural: Hayır. En az bir ebeveyn sağ ise tereke önce onlara geçer; kardeşler ikinci sıradadır.

TMK m.496 (özet): “Altsoy yoksa miras, ana ve babaya eşit geçer; bunlardan biri önce ölmüşse onun payı kendi altsoyu­na (ör. kardeşler/yeğenler) temsil yoluyla (per stirpes) intikal eder.”

Pratik Not: Ebeveynlerden yalnızca biri sağ ise, sağ kalan ebeveyn kendi payını alır; ölen ebeveynin payı ise o ebeveynin altsoyuna, yani genellikle kardeşlere/yeğenlere geçer.

Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras bırakanın altsoyu yok, anne-baba da vefat etmişse, miras kardeşlere kalır:

• Tüm kardeşler eşit pay alır.
• Ana-baba bir / sadece ana bir / sadece baba bir ayrımı yoktur; paylar eşittir.
• Kardeşlerden biri önce ölmüşse, onun payı temsil yoluyla çocuklarına (yeğenlere) geçer.

Uygulama Senaryosu 1: Üç sağ kardeş var → her biri 1/3.
Uygulama Senaryosu 2: Üç kardeşten biri vefat etmiş, iki çocuğu var → vefat edenin 1/3 payı iki yeğene 1/6 + 1/6.

Pratik Not: Mevzuatımıza göre kardeşler saklı paylı mirasçı sayılmaz; bu nedenle vasiyetle kardeşler lehine “asgari zorunlu pay” koruması bulunmaz (eş ve altsoy için saklı pay söz konusudur).

Sağ Kalan Eşin Payı Kardeşlerle Birlikte Nasıl Hesaplanır?

Miras bırakan evliyse, eş her hâlükârda yasal mirasçıdır.

TMK m.499 (özet): “Sağ kalan eş, ikinci zümre ile birlikte mirasçı olursa mirasın yarısını (1/2) alır.”

Kalan 1/2 kardeşler arasında eşit bölünür.

Uygulama Senaryosu 3: Eş + iki kardeş → Eş %50, Kardeş 1 %25, Kardeş 2 %25.

Miras Paylaşımında Sık Görülen Sorunlar

• Tapusuz taşınmazların tespiti ve paylaşımı
• Bir mirasçının malvarlığını diğerlerinden gizlice kullanması
• Ölümden önce yapılan devir/bağış işlemlerinin denkleştirilmesi/tenkisi
• Sağ kalan eşin payının göz ardı edilmesi
• Tereke borçlarının ve alacaklarının eksik tespiti

Tereke (Miras Malvarlığı) Nasıl Ortaya Konur?

Paylaşım öncesi tereke tespiti esastır: taşınmazlar, taşınırlar, banka hesapları, alacak/borçlar, araçlar, şirket payları vb. Belirleme sonrası paylaşım anlaşma ile veya mahkeme kararıyla yapılır.

Türeli&Ceylan Olarak Sizin İçin Ne Yapıyoruz?

• Mirasçılık belgesi (veraset ilamı) çıkarma
• Tereke tespiti ve envanter çalışması
• Kardeşler arası uyuşmazlıklarda arabuluculuk ve dava takibi
• Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davaları
• Haksız devirlere karşı iptal/tenkis davaları

Her aşamada sizi temsil ediyor, süreci hukuka uygun, şeffaf ve hızlı biçimde tamamlıyoruz.

SSS

Erkek/kız kardeşin payı farklı mı? Hayır, cinsiyete dayalı bir fark yoktur; paylar eşittir.
Bir kardeş sağ iken malı üzerine geçirdiyse? Denkleştirme/tenkis talepleriyle yargısal korunma mümkündür.
Anlaşma olmazsa? Ortaklığın giderilmesi davasında satış veya aynen taksim gündeme gelebilir.