Vakıf Nedir?

1. Vakıf Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 101. maddesine göre, vakıf:

“Gerçek veya tüzel kişilerin yeterli mal ve hakları, belirli ve sürekli bir amaca özgüleyerek oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip mal topluluğudur.”

Vakıf, kar amacı gütmeyen, belirli bir toplumsal, kültürel, eğitsel veya insani amaç için kurulan ve bu amaca özgülenmiş bir mal varlığına dayanan yapıdır.

---

2. Vakıf Kuruluşu Nasıl Gerçekleşir?

Vakıf kurmak için izlenmesi gereken temel aşamalar şunlardır:

1. Vakıf Senedinin Hazırlanması

Vakfın amacı, yönetim organları, mal varlığı, faaliyet alanı ve sona erme şartları gibi unsurlar vakıf senedinde açıkça belirtilmelidir.

Türk Medeni Kanunu md. 102:

“Vakıf, resmî senetle veya ölüme bağlı tasarrufla kurulur.”

2. Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne Başvuru

Kurucular tarafından hazırlanan vakıf senedi, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne sunularak tescil işlemleri başlatılır. Tescil, vakfın tüzel kişilik kazanması için zorunludur.

3. Tescil ve Tüzel Kişilik

Vakıf, mahkeme kararıyla sicile tescil edildiği anda tüzel kişilik kazanır. Bu süreçte mahkeme, vakıf senedinin hukuka uygunluğunu denetler.

---

3. Vakıfların Faaliyet Alanları

Vakıflar genellikle şu alanlarda faaliyet gösterir:

• Eğitim (okul, burs, yurt)
• Sağlık (hastane, klinik)
• Kültür ve sanat (kütüphane, müze)
• Sosyal yardım (yoksullara yardım, insani yardım)
• Bilimsel araştırma

Ancak tüm faaliyetlerin vakıf senedinde belirtilen amaçlarla sınırlı olması şarttır. Aksi takdirde, vakfın faaliyetleri denetim sonucunda kısıtlanabilir veya iptal edilebilir.

---

4. Vakıfların Yönetim Yapısı ve Temsili

Vakıflar, senette belirlenen yönetim kurulu tarafından yönetilir. Yönetim kurulu, vakfın malvarlığını korumak, gelir-gider dengesini sağlamak ve vakıf amacını gerçekleştirmekle yükümlüdür.

TMK md. 113:

“Vakfın yönetimi, vakıf senedinde öngörülen usule göre oluşturulan yönetim organı tarafından yürütülür.”

---

5. Vakıfların Denetimi

Vakıflar, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından denetlenir. Denetim şu konuları kapsar:

• Mali kayıtlar (bilanço, gelir-gider tabloları)
• Faaliyetlerin senede uygunluğu
• Bağış ve harcama usulleri
• Taşınmaz mal edinimleri

Kanunsuz işlem yapan ya da amacı dışına çıkan vakıflar hakkında fesih davası açılabilir.

TMK md. 115:

“Vakfın amacı hukuka veya ahlaka aykırı hâle gelirse veya gerçekleşmesi imkânsızlaşırsa mahkeme, vakfın feshine karar verir.”

---

6. Yeni Vakıf ve Mazbut Vakıf Ayrımı

• Yeni Vakıflar: 2002’den sonra kurulan ve gerçek/tüzel kişiler tarafından oluşturulan vakıflardır.
• Mazbut Vakıflar: Osmanlı döneminden kalma ve yönetime Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün atandığı vakıflardır. Bu vakıfların mal varlıkları kamu yararına kullanılır.

---

7. Avukat Desteği: Hukuki Riskleri En Aza İndirin

Vakıf kurulumu ve yönetimi, sıradan bir işlem değildir. Özellikle tüzük ve senet hazırlığında yapılacak hatalar, ileride vakfın geçersiz sayılmasına veya hakkında dava açılmasına yol açabilir.

Türeli & Ceylan Hukuk Bürosu olarak biz, vakıf kurmak isteyen kişi ve kurumlara aşağıdaki hizmetleri sunmaktayız:

Vakıf senedi ve iç tüzüklerin hazırlanması
Tescil sürecinin yürütülmesi ve resmi işlemlerin takibi
Vakıf yönetim kurulu danışmanlığı
Denetim öncesi hazırlık ve risk analizi
Faaliyetlerin yasal çerçevede sürdürülmesi
Taşınmaz edinimi ve bağış süreçlerinin hukuki kontrolü

---

Sonuç: Vakıflar İçin Doğru Hukuki Altyapı, Güçlü Bir Gelecek Demektir

Vakıflar, toplum yararına kalıcı çözümler üreten önemli yapılardır. Ancak sağlam bir hukuki zemine oturtulmamış vakıflar, faaliyetlerini sürdüremez hâle gelebilir. Bu nedenle kuruluş aşamasından itibaren profesyonel destek almak, uzun vadede büyük fark yaratır.

Vakıf kurmak, mevcut vakfınızı yeniden yapılandırmak ya da denetime hazırlanmak istiyorsanız, bizimle iletişime geçebilirsiniz.