İş Davalarında Arabuluculuk Süreci: Zorunlu Arabuluculuk Ne Anlama Gelir?

Türeli&Ceylan Avukatlık Bürosu – İş Hukuku ve Arabuluculuk Hizmetleri

Son yıllarda işçi-işveren uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk süreci yargının önemli bir ayağı haline gelmiştir.
Özellikle işe iade, kıdem/ihbar tazminatı ve fazla mesai alacağı gibi davalarda zorunlu arabuluculuk, dava açmadan önce başvurulması gereken ilk adımdır.

Peki iş mahkemelerinde arabuluculuk süreci nasıl işler?
Hangi davalar için zorunludur?
Taraflar anlaşamazsa ne olur?
Bu yazıda, tüm bu soruların cevaplarını kanun maddeleri ile açıklıyor; profesyonel arabuluculuk desteğimizinönemini vurguluyoruz.

Zorunlu Arabuluculuk Nedir?

7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m.3/1
“Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.”

Yani, işe iade veya tazminat gibi iş uyuşmazlıklarında doğrudan dava açılamaz; önce arabulucuya başvurulmalıdır.

Hangi Davalarda Zorunlu?

• Kıdem ve ihbar tazminatı
• Fazla mesai ücreti
• Ulusal bayram ve genel tatil alacakları
• Yıllık izin ücreti
• İşe iade talepleri
• Sendikal tazminatlar

İş kazası ve meslek hastalığı davaları zorunlu arabuluculuk kapsamında değildir.

Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?

1. Başvuru:
   İşçi veya işveren, adliyelerdeki arabuluculuk bürosuna başvuru yapar.
2. Arabulucunun Atanması:
   Arabulucu, başvurudan sonra 3 gün içinde atanır.
3. Toplantı ve Görüşmeler:
   Arabulucu, tarafları toplantıya davet eder. Görüşmeler en fazla 3 hafta sürer; gerekli durumlarda bu süre 1 hafta daha uzatılabilir.
4. Anlaşma veya Anlaşamama Tutanağı:
   Taraflar anlaşırsa protokol hazırlanır.
   Anlaşamazlarsa arabulucu “anlaşmama” tutanağı düzenler ve taraf dava açma hakkı kazanır.

6325 sayılı Kanun m.18
“Anlaşma sağlanamaması halinde tutanak, dava şartı yerine geçer.”

Arabuluculuk Süreci Avantajları

• Dava masrafı ve zaman kaybı yaşanmaz
• Gizlilik ilkesi sayesinde tarafların itibarı korunur
• Taraflar iradeleriyle çözüm üretir
• Süreç dostane çözümler sağlar
• Anlaşma sağlanırsa ilam niteliğinde belge oluşur, doğrudan icra edilebilir

Arabuluculukta Avukatla Görüşmenin Önemi

Arabuluculuk sürecinde birçok işçi veya işveren, hak kaybına uğramamak için profesyonel hukuki destek almayı tercih eder.

• Tazminat hesaplamalarının doğru yapılması
• Anlaşma metninin yasal koruma içermesi
• Gelecekte doğabilecek hak kayıplarının önlenmesi
• İşverenin olası dava risklerinin azaltılması

Tüm bunlar için deneyimli bir avukat ile görüşülmesi elzemdir.

Arabuluculuk Sürecini Güçlü Başlatın

Zorunlu arabuluculuk, hak kayıplarının önüne geçmek ve uyuşmazlıkları dostane şekilde çözmek için önemli bir fırsattır. Ancak bu sürecin etkin kullanılabilmesi için doğru hukuki yönlendirme şarttır.