Boşanma Davasında Nafaka 

Türeli&Ceylan Avukatlık Bürosu

Boşanma sürecinde en çok merak edilen konulardan biri de nafakadır. “Nafaka nedir, kim hak kazanır, nafaka miktarı neye göre belirlenir?” gibi soruların tüm yanıtlarını, Türk Medeni Kanunu ışığında bu makalede açıklıyoruz.

Nafaka Nedir?

Nafaka, bir kişinin başka bir kişiye mahkeme kararıyla ödemekle yükümlü olduğu maddi destektir. Türk hukukunda boşanma davası sürecinde ya da sonrasında farklı nafaka türleri uygulanabilir.

Türk Medeni Kanunu’na Göre Nafaka Türleri

Türk Medeni Kanunu’nda nafaka dört ana başlık altında düzenlenmiştir:

1. Tedbir Nafakası – TMK m.169

Boşanma davası devam ederken, geçici olarak eşin ve varsa çocukların geçimini sağlamak amacıyla hükmedilir.

“Boşanma veya ayrılık davası açılınca hâkim, davanın devamı süresince eşlerin barınmasına, geçimine, çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemler alır.”
TMK m.169

2. Yoksulluk Nafakası – TMK m.175

Boşanma sonrası, boşandığı için yoksulluğa düşecek olan eşin diğer eşten talep edebileceği süresiz yardımdır.

“Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.”
TMK m.175

3. İştirak Nafakası – TMK m.182/2

Çocuğun velayeti kendisine verilmeyen ebeveynin, çocuğun giderlerine katılmak üzere ödediği nafakadır.

“Velayet kendisine verilmeyen eşin, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılması gerekir.”
TMK m.182/2

4. Yardım Nafakası – TMK m.364

Yoksul olan altsoy veya üstsoyun (örneğin anne-baba veya çocuk) birbirinden talep edebileceği nafakadır. Boşanma sürecine bağlı değildir.

“Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoyuna, üstsoyuna ve kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür.”
TMK m.364

Kimler Nafaka Talep Edebilir?

• Boşanma sürecinde geliri olmayan veya düşük gelirli eş
• Çocuğun velayeti kendisine verilmeyen eş (iştirak nafakası öder)
• Boşanma sonrası yoksulluğa düşecek eş
• Nafaka talep eden tarafın kusuru daha ağır olmamalıdır (özellikle yoksulluk nafakası için)

Nafaka Miktarı Ne Kadar? Nasıl Belirlenir?

Mahkeme, nafaka miktarını belirlerken şu hususları dikkate alır:

• Tarafların gelir durumu
• Yaşam standartları
• Çocuğun ihtiyaçları (eğitim, sağlık, barınma)
• Enflasyon ve ekonomik koşullar

Nafaka miktarı sabit olmayabilir. Taraflar nafaka arttırımı veya indirimi davası açarak güncelleme talep edebilir (TMK m.176/4).

Nafaka Ne Kadar Süre Ödenir?

• Tedbir nafakası: Dava süresi boyunca (dava sona erince kendiliğinden biter)
• Yoksulluk nafakası: Süresizdir ancak evlenme, ölüm veya haklı sebep (örneğin düzenli gelir elde etme) ile kesilebilir
• İştirak nafakası: Çocuk reşit oluncaya kadar devam eder (18 yaş), eğitimi devam ediyorsa istisnai olarak uzatılabilir
• Yardım nafakası: Yoksulluk durumu ortadan kalkana kadar

Nafakanın Ödenmemesi Halinde Ne Olur?

Nafaka alacaklısı, ödeme yapılmaması halinde icra takibi başlatabilir. Borçlu ödemezse, İcra Ceza Mahkemesi’nde 3 aya kadar tazyik hapsi kararı verilebilir (İcra ve İflas Kanunu m.344).

Nafaka Davasında Avukat Gerekli mi?

Zorunlu olmasa da, nafaka hesaplamaları ve davaları teknik bilgi gerektirdiğinden avukatla çalışmak büyük avantaj sağlar. Türeli&Ceylan olarak:

• Nafaka davası açma ve savunma süreçlerinde yanınızdayız
• Gelir araştırması, delil sunumu ve dilekçe hazırlanmasında uzmanız
• Mahkeme sürecini sizin adınıza yönetiyoruz

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Soru: Ev hanımıyım, nafaka alabilir miyim?
Cevap: Evet. Eğer boşanma sonrası yoksulluğa düşecekseniz ve daha ağır kusurlu değilseniz yoksulluk nafakasına hak kazanabilirsiniz.

Soru: Nafaka ödemek istemiyorum, nasıl kaldırabilirim?
Cevap: Nafakanın kaldırılması için yoksulluk halinin sona erdiğini ispatlamanız gerekir (örneğin iş bulduğunuza dair belgeler). Bunun için nafakanın kaldırılması davası açılmalıdır.

Soru: Nafaka borcunu ödemezsem ne olur?
Cevap: Alacaklı icra takibi başlatabilir. Ödemezseniz 3 aya kadar tazyik hapsi ile karşılaşabilirsiniz.